Rozwód to nie tylko rozstanie emocjonalne, ale także konieczność uporządkowania kwestii finansowych. Jedną z najważniejszych spraw, z którą musi zmierzyć się większość małżonków, jest podział majątku. Choć temat ten często budzi napięcia i niepewność, warto podejść do niego świadomie i z odpowiednim przygotowaniem.
W tym wpisie wyjaśniam, czym właściwie jest majątek wspólny, jak przebiega jego podział oraz kiedy warto skorzystać z pomocy prawnika.
Czym jest majątek wspólny i co do niego należy?
W przypadku obowiązywania między małżonkami ustroju wspólności majątkowej, wszystko, co zostało nabyte przez małżonków w trakcie trwania małżeństwa – niezależnie od tego, kto pracował więcej, a kto mniej – wchodzi w skład majątku wspólnego. Choć występuje kilka wyjątków, to może to być mieszkanie, dom, samochód, oszczędności, sprzęt AGD, a nawet środki zgromadzone na koncie emerytalnym (np. OFE).
To bardzo ważne: nawet jeśli np. mieszkanie zostało kupione „na Ciebie”, ale już po ślubie – prawdopodobnie nadal jest częścią wspólnego majątku, chyba że wcześniej zdecydowaliście się na wprowadzenie ustroju rozdzielności majątkowej.
Jeśli masz problem z podziałem majątku lub potrzebujesz porady prawnej z zakresu rozwodu – sprawdź ofertę, którą dla Ciebie przygotowałam.
Majątek osobisty – czy wszystko sprzed ślubu jest tylko Twoje?
Wiele osób zakłada, że wszystko, co nabyli przed ślubem, należy wyłącznie do nich – i rzeczywiście: majątek osobisty to m.in.:
- rzeczy zakupione przed zawarciem małżeństwa,
- spadki i darowizny otrzymane wyłącznie dla jednej osoby,
- nagrody za osobiste osiągnięcia,
- przedmioty codziennego użytku służące wyłącznie jednemu małżonkowi (np. biżuteria osobista).
Trzeba jednak uważać – niektóre składniki majątku mogą się „wymieszać”, np. gdy dochód z majątku osobistego (np. wynajem odziedziczonego mieszkania) został przeznaczony na spłatę kredytu za wspólny dom.
Czy można podzielić majątek bez rozwodu?
Trzeba jednak uważać – niektóre składniki majątku mogą się „wymieszać”, np. gdy dochód z majątku osobistego (np. wynajem odziedziczonego mieszkania) został przeznaczony na spłatę kredytu za wspólny dom.
To przydatne szczególnie wtedy, gdy jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą i chce zabezpieczyć drugiego przed ewentualnym ryzykiem finansowym. Rozdzielność można ustanowić umownie (u notariusza) lub sądownie – jeśli tylko jedna strona jest zainteresowana takim rozwiązaniem.
Sposoby podziału – porozumienie czy sąd?
Majątek można podzielić na dwa sposoby:
- Polubownie – gdy małżonkowie są zgodni co do tego, co komu przypada. W takim przypadku warto udać się do notariusza, który przygotuje umowę podziału majątku. To najszybsze, najmniej stresujące i stosunkowo niedrogie rozwiązanie.
- Sądowo – jeśli nie ma zgody, konieczne jest złożenie wniosku o podział majątku do sądu. Sąd ustali skład majątku, jego wartość i dokona podziału, biorąc pod uwagę np. nakład pracy każdego z małżonków, wkład finansowy lub korzystanie z danego dobra po rozwodzie.
W razie potrzeby sąd może także zasądzić spłatę lub dopłatę na rzecz jednego z małżonków.
Co z kredytem hipotecznym i innymi długami?
To jeden z najtrudniejszych tematów – kto spłaca wspólny kredyt po rozwodzie?
Bank nie interesuje się tym, kto w rozwodzie „dostał mieszkanie”. Jeśli kredyt był zaciągnięty wspólnie, to obie osoby odpowiadają za jego spłatę. Nawet jeśli sąd przyzna mieszkanie jednej ze stron, bank nadal ma prawo dochodzić należności od obu małżonków.
Dlatego warto – jeśli to możliwe – uregulować te kwestie z bankiem równolegle z podziałem majątku (np. poprzez przejęcie kredytu tylko przez jednego małżonka).
Jak się przygotować do podziału?
Jeśli zbliża się rozwód lub planujesz podział majątku – przygotuj się solidnie:
- Zrób spis wszystkich składników majątku, z podziałem na wspólne i osobiste,
- Określ ich szacunkową wartość rynkową,
- Zbierz dokumenty potwierdzające własność – akty notarialne, faktury, potwierdzenia przelewów, umowy darowizny itp.,
- Pomyśl, z których składników majątku chcesz korzystać po rozwodzie, a z których jesteś gotowy zrezygnować w zamian za inne ustępstwa.
Im lepiej jesteś przygotowany, tym mniejsze ryzyko nieporozumień i tym większa szansa na ugodowy, sprawny podział.
Kiedy warto skorzystać z pomocy prawnika?
Jeśli sytuacja między małżonkami jest napięta, majątek jest rozległy lub w grę wchodzą kredyty, spółki, darowizny, nieruchomości czy różnice w wkładzie finansowym – nie ryzykuj działania na własną rękę.
Dobry prawnik:
- doradzi strategię działania,
- pomoże zgromadzić dokumenty,
- przygotuje projekt umowy lub wniosku sądowego,
- zadba o Twoje interesy w negocjacjach lub przed sądem,
- ochroni Cię przed potencjalnymi błędami, które mogą mieć poważne konsekwencje.
- Pamiętaj, że podział majątku może wpływać na Twoje życie finansowe przez wiele lat – warto zrobić to dobrze. Skorzystaj z porady prawnej radcy prawnego już teraz i zabezpiecz swoje interesy.